Δευτέρα 30 Νοεμβρίου 2015

Οι δια Χριστόν Σαλοί ως ιεραπόστολοι (του Διονύση Σπεντζάρη


blog counter


Πηγή: Περιοδικό Πάντα τα έθνη, Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2003.
Αν επιχειρήσουμε να ρίξουμε μια ματιά στη βιογραφία ενός δια Χριστόν Σαλού, αυτό που θα τραβήξει ιδιαιτέρως την προσοχή μας και μάλιστα θα μας ξαφνιάσει, θα είναι μάλλον η παραδοξότητα, η υπερβολή και η «τρέλα» της συμπεριφοράς του Σαλού.
Ωστόσο, αν μετά το πρώτο μας ξάφνιασμα θελήσουμε η ματιά μας να γίνει περισσότερα απαιτητική, θ’ ανακαλύψουμε μια καταπληκτική ιεραποστολική θέαση της εκκλησιαστική μας ζωής η οποία φανερώνει τα βάθος της σχέσης Εκκλησίας και κόσμου. Γι’ αυτό καλύτερα να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Δια Χριστόν Σαλοί, δηλαδή τρελοί για χάρη του Χριστού, καθιερώθηκε από τον 6ο αιώνα περίπου (με την εμφάνιση του αγίου Συμεών από την Έμεσα) να αποκαλούνται οι Χριστιανοί εκείνοι, συνήθως μοναχοί, που προσποιούνται τον τρελό προκειμένου να ανταποκριθούν, μέσα από περίεργους και ασυνήθιστους δρόμους στις εντολές του Χριστού. Όχι όμως για να σώσουν μονάχα την δική τους ψυχή αλλά και πλήθος άλλων συνανθρώπων. Η ζωή τους, δηλαδή, διαπνεόταν από κίνητρο ιεραποστολικό.
Αυτό που πρέπει να προσέξουμε στους «Βίους» τους είναι ότι ο χώρος δράσης τους είναι η κοινωνία, οι πόλεις. Όσοι από τους δια Χριστόν Σαλούς ήσαν μοναχοί, άφησαν το μοναστήρι ή το ασκητήριό τους και εισήλθαν στη κοινωνία. Οι κοινωνίες, όμως, στις οποίες εισήλθαν ήσαν πάντοτε χριστιανικές. Αυτές ήσαν το πεδίο της δράσης τους. Οι πράξεις που έκαναν ήσαν παράλογες και προκλητικές, πράξεις ενός τρελού, οι οποίες όμως είχαν ένα βαθύτερο περιεχόμενο. Οι Σαλοί σύχναζαν σε ταβέρνες, σε κακόφημες συνοικίες, έκαναν παρέα με τις πόρνες, συμμετείχαν σε όλες τις διαστάσεις του περιθωρίου πλην μίας: της αμαρτίας.
Ποιο ήταν αυτό το βαθύτερο περιεχόμενο; και γιατί οι Σαλοί έδρασαν στις χριστιανικές κοινωνίες;
Στους πρώτους αιώνες της χριστιανικής εποχής οι πιστοί βίωναν περισσότερο έντονα το γεγονός ότι ήσαν μέλη της ίδιας οικογένειας. Όμως, όταν με το διάταγμα των Μεδιολάνων η Χριστιανική Εκκλησία γνώρισε την αναγνώριση, οι χριστιανοί άρχισαν να εφησυχάζουν μέσα στον ιστό της κοινωνικής τάξης και οι αδελφικές σχέσεις χαλάρωσαν. Τώρα πια ο Χριστιανισμός έγινε κοινωνικά αποδεκτός, απέκτησε κρατική υποστήριξη και εδραιώθηκε με κοσμικό πνεύμα στις συνειδήσεις, ο θεσμός της ιδιοκτησίας. Τώρα πια άρχισε να κυριαρχεί η διάκριση μεταξύ του «δικού μου» και του «δικού σου». Κι αυτή ήταν, σύμφωνα με τη μαρτυρία του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, μία από τις αιτίες αλλοίωσης του χριστιανικού ήθους. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τον 4ο αιώνα στην Κωνσταντινούπολη οι περισσότεροι άνθρωποι ζούσαν μέσα στη φτώχια, στην ταλαιπωρία και στους πόνους. Σε αντίθεση μ’ αυτούς, η ζωή των πλουσίων ήταν ιδιαίτερα προκλητική. Δεν αφορούσε όμως μόνο τις κοινωνικές ανισότητες ο νέος άνεμος που έπνεε τον 4οαιώνα. Οι χριστιανοί απολάμβαναν τιμές, αξιώματα, θέσεις στην, χριστιανική πια, Αυτοκρατορία. Ξαφνικά η Εκκλησία κατακλύσθηκε από πλήθη που έφεραν χωρίς κόπο την ετικέτα «Χριστιανός». Ο ιερός Χρυσόστομος ένοιωθε στεναχώρια για το μεγάλο αριθμό των κατ’ όνομα Χριστιανών, που τους θεωρούσε μάλιστα μια επιπλέον τροφή για το πυρ της γεένης. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η χριστιανική ταυτότητα έχανε τη βασική ιδιότητά της να λειτουργεί ως άλας της γης, ως η ζύμη που θα αναπλάσει το φύραμα, το ανθρώπινο φύραμα.
Εδώ ακριβώς φανερώνεται  η ιεραποστολική συνείδηση και δραστηριότητα των δια Χριστόν Σαλών. Οι Σαλοί ήλθαν να εργαστούν για μια ουσιαστική μεταστροφή στο Χριστό και για την γέννηση της πραγματικά χριστιανικής κοινωνίας. Δεν διακήρυξαν μια άλλη θρησκεία ή μια άλλη Εκκλησία, αλλά κατέθεσαν το αίτημα της ανανέωσης, την ανάγκη μιας αναβάπτισης. Υπενθύμισαν το μήνυμα του Χριστού και κάλεσαν σε γνήσια αποδοχή του. Οι Σαλοί ήσαν μια γροθιά στο στομάχι της εφησυχασμένης μετά τους διωγμούς, χριστιανικής κοινωνίας, τάραξαν τα λιμνάζοντα ύδατα της ασφάλειας, της ευημερίας και της τυπολατρείας.
Αυτή την τυπολατρεία «τσαλάκωσε» ο Άγιος Συμεών όταν, Κυριακάτικα, γέμισε τις τσέπες του καρύδια, πήγε στην Εκκλησία, στην αρχή της θείας Λειτουργίας κι άρχισε να σβήνει τις καντήλες. Ακολούθησε πανικός. Άρχισαν να τον κυνηγούν για να τον βγάλουν έξω, αλλά αυτός ανέβηκε στον άμβωνα και εκεί χτυπούσε τις γυναίκες με τα καρύδια. Επιτέλους αυτές ξύπνησαν. Ναι! Όπως μαρτυρούν και τα κείμενα του ιερού Χρυσοστόμου, πολλές γυναίκες, μέσα στο πλαίσιο προφανώς της εξοικείωσης τους με τη λειτουργική ζωή, συνήθιζαν να παίρνουν έναν υπνάκο στη θεία Λειτουργία. Οι άνδρες είχαν «σοβαρότερες» ασχολίες, αφού στηνόταν μεταξύ τους κανονικός διάλογος για «τόκους αριθμών, λογισμούς δανεισμάτων» ή «περί κερδών, περί εμπορίας, περί καπηλείας». Γι’ αυτό ο Χρυσόστομος δεν δίσταζε να ομολογεί ότι οι πραγματικά καλοί χριστιανοί αποτελούσαν ένα μικρό κλάσμα από τον ολικό αριθμό των εκκλησιαζομένων. Οι περισσότεροι εκκλησιάζονταν από συνήθεια.
Αυτή δεν ήταν η μοναδική ενέργεια του Συμεών, από την οποία αναστατώθηκαν και προκλήθηκαν οι κάτοικοι της Έμεσας. Τον συναντούμε να εισβάλει στα γυναικεία λουτρά της πόλης, να επιχειρεί τάχα να βιάσει τη γυναίκα τού ταβερνιάρη εργοδότη του. Κίνητρό του; Να γκρεμίσει τη σιγουριά και το νομικίστικο πνεύμα, που κατατάσσει τους ανθρώπους με βάση τα εξωτερικά, επιδερμικά κριτήρια και παραβλέπει ότι η σωτηρία είναι ζήτημα βαθιάς μετάνοιας κι όχι απλώς τήρησης ενός κοσμικού καθωσπρεπισμού. Ο βιογράφος του, Λεόντιος ο επίσκοπος Νεαπόλεως, ο οποίος ρητά μας διαβεβαιώνει ότι η είσοδός του ήταν προσχεδιασμένη, επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό μας. «Πώς αισθανόσουν Πάτερ, όταν μπήκες στα λουτρά των γυναικών;» τον ρώτησε ο διάκονος Ιωάννης, ο μόνος που γνώριζε την αληθινή πολιτεία του αγίου. «Πίστεψέ με, παιδί μου ήμουν σαν ξύλο ανάμεσα σε ξύλα» του είπε ο Συμεών.
Ο Άγιος Ανδρέας ο δια Χριστόν Σαλός έδρασε στην Κωνσταντινούπολη τον 9ο αιώνα. Κοντά στα άλλα του χαρίσματα φαίνεται ότι διέθετε και πολύ «βαρύ χέρι». Τα ευεργετικά του αποτελέσματα αισθάνθηκαν για τα καλά δυο κλέφτες, οι οποίοι απολάμβαναν τα «αγαθά» της λείας τους σε μια ταβέρνα. Ο τρόπος που μεταχειρίσθηκε ο Άγιος σίγουρα μας ξαφνιάζει. Αλλά αν έμπαινε στην ταβέρνα κι άρχιζε το κήρυγμα σε μια γλώσσα οικεία σε αξιοπρεπείς νοικοκυραίους, ποιος θα τον άκουγε; Ο πόνος από τα χαστούκια που δέχθηκαν οι δυο κλέφτες ήταν ένα είδος γλώσσας κατανοητό από τους ανθρώπους του υποκόσμου, και διαπέρασε το σώμα και την ψυχή τους. Περισσότερο αυτήν. Το φανέρωμα της «πληγής» μας, η συνειδητοποίηση των αμαρτιών μας είναι το πρώτο βήμα προς τη σωτηρία. Αυτό πέτυχε ο Άγιος.
Όταν, κατά την περίοδο της μεγάλης Τεσσαρακοστής, ο Ρώσσος Νικόλαος ο Σαλός (16ος αιώνας) διασταυρώθηκε με τον τσάρο Ιβάν τον Τρομερό ο οποίος είχε εγκαθιδρύσει μια βασιλεία του τρόμου, του προσέφερε να φάει ένα κομμάτι ωμό κρέας. Ο Ιβάν οπισθοχώρησε αηδιασμένος, παίρνοντας το μήνυμα, ότι χειρότερο από το να φας κρέας τη Σαρακοστή είναι να «καταβροχθίζεις» ανθρώπινο κρέας με την τυραννική εξουσία σου. Ο Σαλός δεν επαναπαύθηκε στο ότι τυπικά η εξουσία ήταν χριστιανική, αλλά φανέρωσε τα ουσιαστικά κριτήρια χριστιανικότητας.
Πιστεύουμε, ότι με τη ζωή και τη δράση τους οι δια Χριστόν Σαλοί μιμήθηκαν την κένωση του ίδιου του Ιησού Χριστού, που κατέβηκε μέχρι τα κατώτατα του Άδη για να καλέσει κάθε άνθρωπο στο Σώμα του. Οι Σαλοί απευθύνουν ένα διαρκές μήνυμα σε όλο το σώμα της Εκκλησίας, σε όλες τις εποχές και υπενθυμίζουν τη θεμελιώδη ιεραποστολική φυσιογνωμία της. Μας καλούν, έτσι, σε αυτοκριτική, σε αναζήτηση γνήσιου εκκλησιαστικού τρόπου ζωής. Συνεχώς μας υπενθυμίζουν ότι δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε, νομίζοντας ότι είμαστε Χριστιανοί επειδή γεννηθήκαμε σε ένα από τα λεγόμενα «χριστιανικά έθνη».

Ο Ευαγγελισμός τών Περσών και μέχρι την Ινδία


blog counter
Ιεραποστολή στα πέριξ της Αυτοκρατορίας βάρβαρα έθνη


Πηγή: Ιεραποστολικό βιβλίο τού Μακ. Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας Αναστασίου: "Έως εσχάτου τής γης" σελ. 104 - 108.

Ο Χριστιανισμός είχε διαδοθεί επαρκώς στην Περσία ήδη από τους πρώτους αιώνες. Πολλοί αιχμάλωτοι που είχαν μεταφερθεί από την Κοίλη Συρία στην Περσία ίδρυσαν εκεί Χριστιανικές κοινότητες και μεταξύ αυτών αναφέρεται ο Επίσκοπος Αντιοχείας Δημητριανός. Στον κατάλογο των Πατέρων της Α' Οικουμενικής Συνόδου περιλαμβάνεται και Επίσκοπος Περσίας.
Το 330 περίπου ο Μ. Κωνσταντίνος, σε επιστολή του προς τον Πέρση βασιλιά Σαπώρ, εκφράζει τη χαρά του για την άνθηση της Περσικής Εκκλησίας. Κατά τα μέσα όμως του 4ου αιώνα κηρύχθηκε σκληρότατος διωγμός εναντίον των Χριστιανών, υποκινούμενος από τους πιστούς στην αρχαία περσική θρησκεία, κυρίως όμως εξαιτίας των μεταξύ Περσών και Βυζαντινών πολέμων, οι οποίοι άρχισαν αμέσως μετά τον Μ. Κωνσταντίνο. Οι Πέρσες ηγεμόνες υπέβλεπαν πάντοτε τους Χριστιανούς, ιδίως όμως μετά την αναγνώριση του Χριστιανισμού από το ρωμαϊκό κράτος, που ήταν ο μεγάλος τους αντίπαλος, τους θεωρούσαν ξενοκίνητους. Σύμφωνα με τον Νικηφόρο Κάλλιστο, οι μάρτυρες αυτού του διωγμού, ο οποίος διήρκεσε 40 χρόνια, έφθασαν τις 46.000 και μεταξύ αυτών αναφέρονται τα ονόματα 24 Επισκόπων. Τα μαρτύρια ήσαν αφάνταστης αγριότητος.
Η πίστη όμως και η καταπληκτική ανδρεία των Χριστιανών θριάμβευσε και πάλι. Ο ηρωισμός και η αγιότητα των μαρτύρων προσείλκυσαν πολλούς Πέρσες ειδωλολάτρες στον Χριστιανισμό. Μετά την παύση του διωγμού κτίσθηκαν μεγαλοπρεπή «μαρτύρια», ναοί και μονές σε όλη τη χώρα.
Στα τέλη του 4ου και στις αρχές του 5ου αιώνα, εποχή διακοπής των διωγμών, η Χριστιανική αλήθεια διαδόθηκε ευρύτατα, και μάλιστα στις ανώτερες τάξεις, η δε Εκκλησία οργανώθηκε[1]. Κατά τις αρχές του 5ου αιώνα η Εκκλησία της Περσίας αριθμούσε 5 μητροπόλεις και 30 επισκοπές, είχε αξιοσημείωτη Χριστιανική φιλολογία στην τοπική γλώσσα και μοναχισμό σε άνθηση. Οι ασκητές ονομάζονταν «Υιοί της Διαθήκης».
Το 410 συγκλήθηκε στην από δύο πόλεις αποτελούμενη πρωτεύουσα Σελεύκεια-Κτησιφώντα, σύνοδος, η οποία όρισε τον Επίσκοπο της πόλεως αυτής αρχηγό της Εκκλησίας της Περσίας.
Η εξάπλωση όμως του Χριστιανισμού στην Περσία αντιμετώπισε φοβερά εμπόδια. Κατά το 420, ο βασιλιάς Ισδιγέρδης εξαπέλυσε αμείλικτο διωγμό πρωτοφανούς σκληρότητας. Σ’ αυτόν μαρτύρησε και ο ονομαστός διάκονος Βενιαμίν, ο οποίος είχε κηρύξει τον Χριστιανισμό μεταξύ των ειδωλολατρών με πολλή επιτυχία.
Πολλοί Πέρσες Ιεραπόστολοι εργάσθηκαν με ενθουσιασμό κατά τον 5ο αιώνα για τη διάδοση του ευαγγελίου. Περίφημος υπήρξε ο Πυθίων, ο οποίος έδρασε με μεγάλη επιτυχία στη Μηδία και την κοιλάδα του Τίγρη. Προσείλκυσε στον Χριστό πολλούς οπαδούς του Ζωροάστρη, ανώτατους αξιωματούχους, και έκτισε ναούς. Το μεγάλο του έργο το επισφράγισε με το αίμα του. Μαρτύρησε κατά τον διωγμό που εξαπολύθηκε και πάλι άγρια το 446.
Οι διωγμοί κόπασαν όταν στην Περσία επικράτησε ο Νεστοριανισμός. Στην εξέλιξη αυτή συνετέλεσε ασφαλώς και η ανυπομονησία των Περσών Χριστιανών να δείξουν ότι είναι ανεξάρτητοι από την Εκκλησία του Βυζαντίου, αλλά ακόμη και το γεγονός ότι πολλοί κληρικοί της Περσίας σπούδασαν στη Θεολογική Σχολή της Εδέσσης (Συρία), στην οποία δέσποζε ο Νεστοριανισμός.
Όταν επί Ζήνωνος κλείσθηκε η Σχολή της Εδέσσης ως νεστοριανική, διδάσκαλοι και μαθητές κατέφυγαν στην πλησίον των συνόρων Νίσιβη της Περσίας (489), ενισχύοντας το νεστοριανικό στοιχείο.
Η πλήρης απομάκρυνση της Περσικής Εκκλησίας από τη Βυζαντινή πραγματοποιήθηκε στο τέλος του 5ου αιώνα. Πρώτος νεστοριανός πατριάρχης υπήρξε ο Βαβαίος (499), κύριος δε διοργανωτής των νεστοριανών της Περσίας ο πατριάρχης Μαρ Αβάς ο Α' (536), ο οποίος είχε προηγουμένως επισκεφθεί το Βυζάντιο.
[… ] Στη διάδοση του Χριστιανισμού στην Κεντρική Ασία, τουλάχιστον κατά μήκος των εμπορικών αρτηριών Βυζαντίου - Περσίας - Άπω ανατολής, συνετέλεσαν επίσης διάφοροι Χριστιανοί έμποροι. Από τις αρχές του 4ου αιώνα έχουμε πληροφορίες ότι υπήρχαν Χριστιανοί στην περιοχή της Βακτριανής (Βόρειο Αφγανιστάν Νότιο Τουρκεστάν). Το 478 ο Πέρσης αυτοκράτορας Kawad βρήκε Χριστιανούς μεταξύ των θύννων της Βακτρίας και των Τούρκων που ήσαν εγκατεστημένοι στις όχθες του ποταμού Όξου[2].
Κυρίως όμως οι λεγόμενοι Νεστοριανοί, όταν τους αποκλείσθηκε η δυνατότητα δράσεως προς δυσμάς, ανέπτυξαν μοναδική ιεραποστολική δραστηριότητα προς ανατολάς και διέδωσαν το ευαγγέλιο στην Κεντρική Ασία, φθάνοντας μέχρι και την Κίνα ήδη από τον 7ο αιώνα και αργότερα μέχρι τις ακτές της Κίτρινης Θάλασσας[3].
Κατά τις παραμονές της μουσουλμανικής εισβολής (7ος αιώνας), η Εκκλησία της Περσίας είχε 80 επισκοπές, που εκτείνονταν από τα όρη της Αρμενίας έως τη Νότια Ινδία. Ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης, Βυζαντινός γεωγράφος και μετέπειτα μοναχός στο Σινά (6ος αιώνας), χαρακτηριστικά βεβαιώνει: «και επί Βάκτροις και Ούννοις και Πέρσαις και λοιποίς Ινδοίς και Περσαρμενίοις και Μήδοις και Ελαμίταις και πάση τη χώρα Περσίδος και Εκκλησίαι άπειροι και Επίσκοποι και Χριστιανοί λαοί πάμπολλοι και μάρτυρες πολλοί και μονάζοντες ησυχασταί»[4].
Ακόμη και στη νήσο Κεϋλάνη, που βρίσκεται νοτίως των Ινδιών, ο Βυζαντινός ταξιδιώτης βρήκε πολλούς Χριστιανούς. Στο μεγάλο αυτό νησί, όπου τόσοι έμποροι έρχονταν από τη Συρία, Περσία, Αιθιοπία, για να ανταλλάξουν τα προϊόντα τους με όσα έφερναν οι έμποροι της Κίνας και των Ινδιών, διαδόθηκε όπως φαίνεται νωρίς το ευαγγέλιο. Ο Κοσμάς αναφέρει επίσης ότι υπήρχαν Χριστιανικές κοινότητες κατά μήκος των ακτών των Ινδιών, του Μαλαμπάρ, ενώ διάφορα άλλα κείμενα μας πληροφορούν για την εξάπλωση του Χριστιανισμού στους κόλπους της Βεγγάλης και για τα προνόμια τα οποία αργότερα, τον 8ο και 9ο αιώνα, παραχώρησαν οι εντόπιοι ηγεμόνες των Ινδιών στις Χριστιανικές μειονότητες[5]. Οι Χριστιανικές αυτές εστίες σχετίζονται περισσότερο με την Ιεραποστολική δράση των Περσών Χριστιανών, φανερώνουν όμως πόσο είχε προχωρήσει η ιεραποστολική δράση των Ανατολικών Εκκλησιών, ήδη κατά την πρώτη βυζαντινή περίοδο.

Σημειώσεις

1. Υπάρχουν πληροφορίες ότι και ο Χρυσόστομος ενδιαφέρθηκε για την Ιεραποστολή της Περσίας· βλέπε Επιστολή ιδ' προς Ολυμπιάδα, PG 52,618.
2. John Foster, «The Triumphs and Failures of the Church of the East», Student World, Geneva 1960, No 1-2, σ. 52.
3. Βλέπε 4o κεφ. Του παρόντος τόμου.
4. Κοσμά Ινδικοπλεύστου, Χριστιανική Τοπογραφία, PG 88,169.
5. Ε. Tisserant, «L’Eglise Nestorienne», Dictionnaire de Theologie Catholique, τόμ. VI, στ. 197-198.

Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2015

Ο χρήστης ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ έγραψε το Tweet: Δήλωση του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Γιάννη Πλακιωτάκη μετά το συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών

ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ @neademokratia
 
Δήλωση του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Γιάννη Πλακιωτάκη μετά το συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών
YouTube
Προβολή στο Twitter
enikos.gr @enikos_gr
 
25 μαγικά τοπία σαν... ζωγραφιά - ΦΩΤΟ - bit.ly/1XApaQA
Προβολή στο Twitter
Nikos Chatzinikolaou @NChatzinikolaou
 
Καλημέρα! Καλή Κυριακή με Realnews! enikos.gr/media/355325,H…
Προβολή στο Twitter
doukissa @dutchesss_
 
Στις 2 στο Joy μαζί μας η Χριστίνα Πολίτη ! @ANT1TV @joytvgr #joy_ant1
Προβολή στο Twitter
anna diamantopoulou @adiamantopoulou
 
Η συναίνεση κτίζεται πάντα από την Κυβέρνηση βήμα βήμα..Οι ύβρεις μετά το πρώτο βήμα πυρπολούν το μέλλον
Προβολή στο Twitter

AΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ «ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2020 ΚΑΙ 2021.

blog counter Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί «ο Χριστός είη εν τω μέσω ημών». Ευχαριστηριακές δοξολογίες οφείλουμε στον «ενανθρωπήσαντα» Θεό μας...