blog counter
Κείμενο – Φωτογραφίες: Δημήτρης Παρούσης
Στην “άκρη της γης”, περίπου 14.000 χιλιόμετρα μακριά από την Ελλάδα, στην Παταγονία της Αργεντινής, βρίσκεται μια ελληνική ορθόδοξη εκκλησία. Τα δύο καντηλάκια της είναι συνεχώς αναμμένα, άσχετα αν εδώ και 16 χρόνια δεν υπάρχει ιερέας.
Τις Κυριακές οι λειτουργίες είναι βουβές. Οι πιστοί ανάβουν ένα κερί, προσεύχονται και φεύγουν. Το ίδιο συμβαίνει και στις μεγάλες γιορτές. Ακόμη και το Πάσχα. Την ώρα της Ανάστασης λένε απλά «Χριστός Ανέστη». Ούτε καμπάνες, ούτε ψαλμωδίες. Τίποτα. Μόνο η πίστη τους.
Το ΑΠΕ – ΜΠΕ βρέθηκε εκεί. Ο συνεργάτης του Δημήτρης Παρούσης επισκέφθηκε την εκκλησία και μίλησε με τους ξενιτεμένους Ελληνες. Χρόνια είχαν να δουν δημοσιογράφο από την πατρίδα.
Τη δεκαετία του `50 οι Ελληνες στο Κομοντόρο Ριβαντάβια (Comodoro Rivadavia) είχαν φτάσει περίπου τις εκατό οικογένειες. Η πιο κοντινή εκκλησία βρισκόταν βόρεια, στο Μπουένος Αϊρες, απόσταση 30 ωρών με το λεωφορείο. Πολλοί γονείς περίμεναν πρώτα να μεγαλώσουν τα παιδιά τους και έπειτα όλοι μαζί, σε ένα ταξίδι, ανηφόριζαν στην πρωτεύουσα για τη βάφτιση.
Η πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας στην περιοχή, Μάρτα Μάνιας, βαφτίστηκε όταν ήταν 6 χρόνων. «Την εποχή εκείνη οι μετακινήσεις ήταν πολύ δύσκολες και απαιτούσαν πολλά χρήματα, που δεν είχαμε. Θυμάμαι που ο πατέρας μου περίμενε να μεγαλώσω και μαζί με τα αδέλφια μου, που ήταν 8 και 9 χρόνων, μας πήρε μαζί του στο Μπουένος Αϊρες για να γίνουμε κι εμείς χριστιανοί ορθόδοξοι».
Αυτός ήταν ένας από τους λόγους που οι Ελληνες της περιοχής αποφάσισαν να χτίσουν δική τους εκκλησία – το πρώτο που έκαναν ως ελληνική κοινότητα. Με δικές τους οικονομίες. Ηταν το 1960. Ένα δωμάτιο τέσσερα επί πέντε μέτρα, στον πάνω όροφο του ιδιόκτητου κτιρίου της κοινότητας. Ενας λιτός χώρος, χωρίς αγιογραφίες, χωρίς διακόσμηση. Μόνο κάποιες εικόνες και ό,τι είναι απαραίτητο για τις λειτουργίες. Είχαν και παπά. Οι λειτουργίες ήταν γεμάτες κόσμο. Ερχονταν και άλλοι ορθόδοξοι, από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Ρωσία. O Αγιος Νικόλαος ήταν η εκκλησία όλων των ορθοδόξων.
Το Comodoro Rivadavia είναι γνωστό για τις πετρελαιοπηγές του. Τα νέα για πετρέλαιο στην περιοχή έδωσαν ελπίδες στους υποψήφιους μετανάστες που κατέφθασαν εδώ από κάθε γωνία της γης, χρόνια πριν.
Σήμερα υπάρχουν μετανάστες δεύτερης, τρίτης ακόμη και τέταρτης γενιάς. Οι ελληνικές οικογένειες υπολογίζονται περίπου στις 50. Οι παλιότεροι συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να πηγαίνουν στην εκκλησία, παρόλο που από το 1990 έφυγε και ο τελευταίος ιερέας στην πόλη, ο πατέρας Δημοσθένης.
Πολλοί έχουν ξεχάσει πώς γίνονται οι λειτουργίες. Υπάρχουν παιδιά χριστιανοί ορθόδοξοι που δεν έχουν δει πως γίνεται η λειτουργία στην εκκλησία. Οι περισσότεροι από τους νέους πάνε πλέον στις καθολικές εκκλησίες.
Πριν μερικά χρόνια οι νέοι της κοινότητας είδαν σε βίντεο την περιφορά του Επιταφίου. Θέλησαν, έτσι, να κάνουν το ίδιο, αντιγράφοντας ό,τι είδαν. Τη Μεγάλη Παρασκευή στόλισαν τον επιτάφιο και έκαναν την περιφορά στη γειτονιά. Μόνοι τους. Βουβοί και σιωπηλοί. Ηθελαν να το βιώσουν.
Την τελευταία φορά που λειτούργησε ιερέας στην εκκλησία, ήταν στις 23 Ιουλίου 2005. Είχε έρθει ως εθελοντής από τη Βραζιλία. Οι περισσότεροι θυμούνται την ημερομηνία. «Για μας, ήταν σαν να κάναμε ανάσταση», είπαν.
Την προτελευταία φορά που είχε έρθει παπάς στην περιοχή ήταν το Σεπτέμβριο του 2002. Σε μια μέρα έγιναν οκτώ βαφτίσεις και ένας γάμος.
Είναι χαρακτηριστικό αλλά συνάμα και αισιόδοξο στοιχείο ότι εκείνη την ημέρα βαφτίστηκαν και νέοι που ήταν καθολικοί. Ο ένας από αυτούς μάλιστα, ο Daniel Andres Campano, είναι Αργεντίνος.
Το ΑΠΕ – ΜΠΕ συνάντησε τον Ντανιέλ, αλλά και την Εστεφάνια Σάλι (Estefania Sali) που στα 20 τους χρόνια αποφάσισαν να βαφτιστούν χριστιανοί ορθόδοξοι. Σήμερα είναι μέλη της ελληνικής κοινότητας και συμμετέχουν στο χορευτικό συγκρότημα.
Η Estefania το είχε υποσχεθεί στη γιαγιά της που ήταν Ελληνίδα. Μαζί με την Estefania βαφτίστηκαν ο πατέρας της, Nicolas και η αδερφή της, Sophia. Είπε πως ήταν ό,τι πιο έντονο έχουν ζήσει ως οικογένεια. Θέλει να πάει στην Καστοριά, καθώς από εκεί ήταν η γιαγιά της.
Ο Daniel από μικρός ονειρευόταν την Ελλάδα. Είναι Αργεντινός. Στα 8 του ζήτησε από κάποιον θείο του που ήρθε στα νησιά του Αιγαίου για διακοπές, να του φέρει νερό και άμμο. Τελικά, του έφερε ένα μπλουζάκι. Εκλαψε. Πήγε σε έναν Ελληνα της πόλης και του ζήτησε μια οποιαδήποτε διεύθυνση από την Ελλάδα. Εγραψε ένα γράμμα στα ισπανικά και το έστειλε. Ζητούσε να του στείλουν νερό και άμμο από την Ελλάδα. Δεν πήρε ποτέ απάντηση. Σήμερα μαζεύει χρήματα για να πάει στην Ελλάδα, να περπατήσει σε ελληνικό χώμα. Εγινε χριστιανός ορθόδοξος γιατί όπως είπε θαυμάζει τους Ελληνες και τον συνεπαίρνει ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι ορθόδοξες λειτουργίες. Πιστεύει ότι από λάθος γεννήθηκε στην Αργεντινή…
Η οικονομική κατάσταση στην Αργεντινή βρίσκεται σε πολύ δύσκολη περίοδο. Οι οικονομίες των παιδιών αυτών ποτέ δεν θα είναι αρκετές για να πληρώσουν το εισιτήριο. Αν κάποιος θέλει να βοηθήσει αυτά τα παιδιά μπορεί να απευθυνθεί στο www.godimitris.gr (Ο Δημήτρης Παρούσης, έχει στη διάθεσή του όλα τα στοιχεία επικοινωνίας).
Αργεντινή, Ιούνιος 2006. H ελληνική κοινότητα ζητά από την Εκκλησία να τους στείλει έναν ιερέα. Όχι για να μείνει εκεί, αλλά απλά να τους δείξει τι πρέπει να κάνουν, έστω στις μεγάλες γιορτές. Να τους κατηχήσει.
«Εχουμε πια ξεχάσει πώς γίνονται οι λειτουργίες. Το να έρθει ένας παπάς για μια μέρα και να φύγει αυτό ναι μεν είναι ευλογία, αλλά δεν φτάνει. Ας μείνει τουλάχιστον για δεκαπέντε μέρες. Να μας μάθει μερικά πράγματα», λέει η πρόεδρος της κοινότητας, Μάρτα Μάνιας.
(Ο Δημήτρης Παρούσης πραγματοποιεί το γύρο του κόσμου με στόχο να αναδείξει την ελληνική γλώσσα και να καταγράψει ρεπορτάζ από τον ελληνισμό σε κάθε σημείο της υφηλίου. Διαβάστε περισσότερα στο www.godimitris.gr)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου